Hastalıkların kök nedenlerini saptayarak bu sebepleri ortadan kaldırmaya odaklanan bütünsel tıp bakışı fonksiyonel tıp olarak adlandırılmaktadır. Fonksiyonel tıp, sorunlara organ odaklı değil sistem odaklı yaklaşır. Bu sayede hastalık tanılarının tedavisinden çok temelde yatan sorunun iyileştirilmesi amaçlanır.

Fonksiyonel tıp kapsamında; enerji (mitokondri) sistemi, bütünsel yapı ve kas – iskelet sistemi, biyotransformasyon – detoksifikasyon sistemleri, sindirim – boşaltım sistemi, bağışıklık sistemi, dolaşım sistemi, hücresel iletişim (endokrin) sistemi, mental/emosyonel/ruhsal sistemlere odaklanılır.

İnsan vücudundaki tüm sistemlerin içerisinde pek çok farklı organ vardır. Yapılan incelemeler sonucu rutin testlerden çok daha derine hatta hücre düzeyine kadar ayrıntılandırma imkanı elde edilebilir.

Pek çok farklı hastalığın temel nedeni bağırsak mikrobiyatası bozuklukları ile besin intoleransları ana odak noktaları olarak fonksiyonel tıbbın kapsamında yer alırlar. Fonksiyonel tıbbın en belirgin özelliklerinden biri, genel olarak belirlenmiş tüm tedavi protokollerinden çok kişinin bütünsel değerlendirmesinin ardından her hastanın bireysel özelliklerine uygun bir tedavi yapılmasını sağlamasıdır. Bu kapsamda hastaların hayatlarıyla ilgili ayrıntılı bilgiler alınmalı, daha sonra hasta sürece dahil edilmelidir.

Unutulmaması gereken fonksiyonel tıbbın klasik tıbbi yaklaşıma bir alternatif olmadığıdır. Kronik hastalıkların süregelen tedavileri sona erdirilmeden yapılan düzenlemelerin sonucu ihtiyacın değişmesine bağlı olarak yeniden değerlendirilebilmektedir. Klasik yaklaşımdan çok daha kapsamlı ve ayrıntılı bir yaklaşım olması nedeniyle fonksiyonel tıp hastaları çok daha geniş bir açıdan değerlendirmeyi sağlar.

Fonksiyonel Tıp Nedir?

Fonksiyonel tıp yalnızca hastaların değil genel sağlık durumu iyi olan kişilerin de daha sağlıklı olmasını sağlama amacıyla uygulanan ve son yıllarda giderek daha fazla ilgi gören bir tıp disiplinidir. Kişinin sağlığının iyileştirilmesini sağlaması nedeniyle fonksiyonel tıp aynı zamanda gençlik ve dinamizm de kazandırır.

Hormon, enerji, bağışıklık, detoks, gastrointestinal ve kardiyometabolik sistem gibi pek çok farklı unsuru içerisinde barındıran fonksiyonel tıp bünyesinde kişinin zihinsel ve ruhsal yapısı ile birlikte yaşam şeklinin ana nedenlerine inilir, beslenme planı düzenlenir ve tedavi planlaması yapılır.

Fonksiyonel tıp kapsamında sağlıklı beslenme ve yaşam tarzı alışkanlıklarının yanı sıra sağlıklı bir psikoloji ve stres yönetimi sürecini de destekler. Sağlıklı beslenme, ihtiyaca uygun besin takviyeleri seçimi, sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıkları edinilmesi, spor ve meditasyon gibi çalışmaları da bu kapsama dahil edilebilir.

Her bireyin genetik, hormonal, biyokimyasal ve yaşam tarzı farklılıklarının yanı sıra gelişmiş ve kronikleşmiş hastalıklarıyla ilgili bilgilerini hücresel düzeyde değerlendirmeyi sağlayan ileri tetkikler sonrasında uzun vadede kronik hastalıklardan ve kullanılan ilaçlardan kurtulacağı bir tedavi planı ve hayat tarzı programı oluşturulabilmektedir.

Fonksiyonel tıp temel olarak diğer tıp disiplinleriyle birlikte çalışmaktadır. Fonksiyonel tıp uygulamalarının temel amacı; uzun vadede her bireyin kendine özel doğru bir yaşam, doğru bir beslenme ve etkin besin takviyeleri ile kronikleşmiş hastalıklardan ve kullandığı ilaçlardan zaman içinde kurtulmasını sağlamak olarak ifade edilebilir.

Fonksiyonel Tıp Muayenesi Nasıl Yapılır?

Fonksiyonel tıp muayenesi, fiziksel bir muayene olarak düşünülmemelidir. Bu nedenle online bir görüşme yapılması da söz konusu olabilir. Fonksiyonel tıp muayenesinden önce yapılması gereken bir takım hazırlıklar vardır. Bu kapsamda hasta özelinde kan testleri yapılmalı, tüm sistemleri sorgulama özelliğine sahip hasta anamnez formları doldurulmalıdır. Bu sayede fonksiyonel tıp muayenesi çok daha verimli bir süreç halini alabilir.

Yapılan kan testleri sayesinde hastanın şikayetleri, hastalıklarının biyokimyasal kök nedenleri, karaciğerin vücut detoksu yapıp yapamadığı, metilasyon olarak adlandırılan ve her an üretilen enerjinin, enzimlerin ve hormonların yapımı, osteoporoz riski, thyroid metabolizması, bağırsak dengesi, sibo ya da geçirgen bağırsağa bağlı sorunlar, kalp hastalığı riski, adrenal sistem, kanser riski, insülin direnci, hormon gereksinimi, eksik vitamin değerleri gibi bireyi tüm sistemlerde hastalığa taşıyan kök nedenleri gözlemlemek mümkündür. Buna bağlı olarak hangi noktalara müdahale edilmesi gerektiği açıkça görülebilir.

Anamnez formlarında kişinin ön plandaki hastalıkları, hangi ilaçları kullandığı, geçmişte hangi sağlık sorunlarını yaşadığı, kadın hastalarda yaşanan hormonal problemler, ruhsal durum, uykusuzluk, ailenin sağlık öyküsü gibi her tür bilgiye erişilmelidir.

Fonksiyonel tıp hizmetlerinden faydalanmak için bireylerin teşhisi koyulmuş herhangi bir hastalığının bulunması gibi bir zorunluluktan bahsedilemez. Fonksiyonel tıp yaklaşımı bireylerin sağlığını yavaş yavaş kaybetmesine ve kronik hastalıklara doğru adım adım yaklaşmasına neden olan ya da kişinin günlük yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen kronik yorgunluk, uykusuzluk, kilo verememe, depresyon, sinirlilik, saç dökülmesi, huzursuz bacak sendromu, huzursuz barsak sendromu, cilt kuruluğu ve eklem ağrıları gibi geçmeyen sorunlara daha etkili çözümler sunmayı sağlar.

Fonksiyonel Tıp Neden Yapılır?

Her bireyin sahip olduğu genetik özellikler ve yaşam tarzları farklı olduğu için yaşadıkları sağlık sorunlarının altında yatan nedenler de farklılaşabilir. Bu aşamada devreye giren fonksiyonel tıp kapsamında her bireyin kişi özelinde değişen özellikleri ve yaşam tarzları incelenir, karşı karşıya kalınan rahatsızlıklara özel tedaviler sunulur. Bilim temelli bir yaklaşım olan fonksiyonel tıp kapsamında yapılan değerlendirmelere bağlı olarak ulaşılan sonuçlardan yola çıkılarak hastalıkların temeline inilmesi ve kök nedenlerinin belirlenmesi amaçlanır.

Fonksiyonel tıptan yalnızca hastalıkların gözlendiği organların değil vücuttaki tüm sistemlerin göz önünde bulundurulması ve temeldeki sorunun iyileştirilmesi amacıyla faydalanılabilir. Bu açıdan değerlendirildiğinde fonksiyonel tıp yaklaşımı hasta merkezlidir ve bu sayede bireye özgü çözümler sunar.

Fonksiyonel tıp bazı kişiler tarafından alternatif tıpla benzerlik gösteren bir alan olarak değerlendirilse de hiçbir ortak noktaları bulunmaz. Bilim temelli fonksiyonel tıp yaklaşımı bireylerin uzun vadede sağlıklı kalmasını amaçlar. Her bireyin yaşadığı sağlık sorunları farklı olabildiğinden fonksiyonel tıp kişiye özel tedavi yöntemleri geliştirilmesi için kişinin bütünsel incelemesinden elde edilen bulguları kullanır.

Fonksiyonel Tıp Kimler İçin Uygundur?

Koruyucu niteliğe sahip fonksiyonel tıp yaklaşımının prediktif özelliği sayesinde kişinin ilerleyen dönemlerde sağlık sorunları yaşayıp yaşamayacağı konusunda tahmin yürütülebilir. Bütüncül tedavi yöntemleriyle dikkat çeken fonksiyonel tıp yaklaşımı dahilinde pek çok hastalığı ele almak mümkündür.

Fonksiyonel tıp öncelikle kronik ve kompleks hastalıkları bulunan bireylere hizmet etmektedir. Bir durum pek çok farklı nedenden kaynaklanabildiği gibi bir nedenin pek çok farklı soruna yol açması da mümkündür. Kronikleşmiş sağlık sorunları fiziki alt yapı, çevresel etkenler, yaşam tarzı alışkanlıkları, duygusal durum ve genetik yapı gibi farklı faktörlerden kaynaklanabilir.

Kişiye özel olması nedeniyle dikkat çekici ve fark yaratan bir yaklaşım olan fonksiyonel tıp aynı zamanda herhangi bir sağlık sorunu yaşamayan kişiler için de koruyucu özellikleri ile ön plana çıkar. Fonksiyonel tıp yaklaşımı dahilinde kişinin genetik, biyokimyasal ve yaşam tarzı faktörleri ayrıntılı bir şekilde anlaşılır. Bu bulgular kişiye özel tedavilerin planlanması ve en uygun sonuçların alınması amacıyla kullanılır.

Hastaların fiziki yapısı detaylı bir şekilde incelenir, zaman içerisinde bu yapının bozulmasına neden olabilecek çevresel faktörler ve yaşam şekli değerlendirilir. Değerlendirmeler sonucunda kişiye özel tetikleyici fiziksel ve ruhsal faktörler belirlenir. Bu doğrultuda tedavi planları hazırlanır, uygulanır ve iyileşme süreci incelenir. Fonksiyonel tıp kronik inflamatuar hastalıklarda standart tedavi ile birlikte uygulandığı takdirde çok önemli katkılar elde edilmesini sağlar.

Sıkça Sorulanlar